Dzia³ania wobec d³u¿ników alimentacyjnych (przewidziane w ustawie z dnia 7 wrze¶nia 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (DZ. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7, z pó¼n. zm.)) podejmuje organ w³a¶ciwy d³u¿nika tj. wójt, burmistrz lub prezydent miasta w³a¶ciwy ze wzglêdu na miejsce zamieszkania d³u¿nika alimentacyjnego. Realizacja ww. ustawy mo¿e byæ tak¿e przekazana do jednostki organizacyjnej gminy np. do o¶rodka pomocy spo³ecznej.
Dzia³ania wobec d³u¿ników alimentacyjnych podejmowane s± na wniosek organu w³a¶ciwego wierzyciela tj. wójta, burmistrza lub prezydenta miasta w³a¶ciwego ze wzglêdu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej je¶li:
W przypadku bezskuteczno¶ci egzekucji osoba uprawniona do ¶wiadczenia alimentacyjnego od rodzica lub jej przedstawiciel ustawowy mo¿e z³o¿yæ do organu w³a¶ciwego wierzyciela wniosek o podjêcie dzia³añ wobec d³u¿nika alimentacyjnego.
Prawo to przys³uguje niezale¿nie od tego, czy w sprawie jest wyp³acane ¶wiadczenie z funduszu alimentacyjnego.
Je¶li osobie uprawnionej zosta³o przyznane prawo do ¶wiadczenia z funduszu alimentacyjnego, nie musi ona sk³adaæ odrêbnego wniosku w sprawie podjêcia dzia³añ wobec d³u¿nika alimentacyjnego, poniewa¿ organ wyp³acaj±cy ¶wiadczenie z urzêdu wyst±pi o podjêcie takich dzia³añ do organu w³a¶ciwego d³u¿nika.
Wniosek o podjêcie dzia³añ wobec d³u¿nika alimentacyjnego sk³ada siê w organie wyp³acaj±cym ¶wiadczenia z funduszu alimentacyjnego w gminie wierzyciela.
Do wniosku nale¿y do³±czyæ za¶wiadczenie organu prowadz±cego postêpowanie egzekucyjne o bezskuteczno¶ci egzekucji zawieraj±ce informacjê o stanie egzekucji, przyczynach jej bezskuteczno¶ci oraz o dzia³aniach podejmowanych w celu wyegzekwowania zas±dzonych alimentów. O takie za¶wiadczenie mo¿e tak¿e wyst±piæ do komornika organ w³a¶ciwy wierzyciela.
Organ w³a¶ciwy d³u¿nika przeprowadza wywiad alimentacyjny, w celu ustalenia sytuacji rodzinnej, dochodowej i zawodowej d³u¿nika alimentacyjnego, a tak¿e jego stanu zdrowia oraz przyczyn nie³o¿enia na utrzymanie osoby uprawnionej oraz odbiera od niego o¶wiadczenie maj±tkowe.
Organ w³a¶ciwy d³u¿nika przekazuje komornikowi s±dowemu informacje maj±ce wp³yw na skuteczno¶æ prowadzonej egzekucji, w szczególno¶ci zawarte w wywiadzie alimentacyjnym oraz o¶wiadczeniu maj±tkowym d³u¿nika alimentacyjnego.
W przypadku gdy d³u¿nik alimentacyjny nie mo¿e wywi±zaæ siê ze swoich zobowi±zañ z powodu braku zatrudnienia, organ w³a¶ciwy d³u¿nika zobowi±zuje go do zarejestrowania siê jako bezrobotny albo jako poszukuj±cy pracy w przypadku braku mo¿liwo¶ci zarejestrowania siê jako bezrobotny oraz informuje w³a¶ciwy powiatowy urz±d pracy o potrzebie aktywizacji zawodowej d³u¿nika.
Je¿eli d³u¿nik alimentacyjny uniemo¿liwia przeprowadzenie wywiadu alimentacyjnego lub odmówi³:
Decyzji o uznaniu d³u¿nika alimentacyjnego za uchylaj±cego siê od zobowi±zañ alimentacyjnych nie wydaje siê wobec d³u¿nika, który przez okres 6 ostatnich miesiêcy wywi±zywa³ siê w ka¿dym miesi±cu ze zobowi±zañ alimentacyjnych w kwocie nie ni¿szej ni¿ 50% kwoty bie¿±co ustalonych w tytule wykonawczym alimentów.
Gdy decyzja o uznaniu d³u¿nika za uchylaj±cego siê od zobowi±zañ alimentacyjnych stanie siê ostateczna, organ w³a¶ciwy d³u¿nika:
D³u¿nik alimentacyjny jest zobowi±zany do zwrotu organowi w³a¶ciwemu wierzyciela nale¿no¶ci w wysoko¶ci ¶wiadczeñ wyp³aconych z funduszu alimentacyjnego osobie uprawnionej, ³±cznie z ustawowymi odsetkami.
Odsetki s± naliczane od pierwszego dnia nastêpuj±cego po dniu wyp³aty ¶wiadczeñ z funduszu alimentacyjnego, do dnia sp³aty.
Organ w³a¶ciwy wierzyciela wydaje, po zakoñczeniu okresu ¶wiadczeniowego lub po uchyleniu decyzji w sprawie przyznania ¶wiadczeñ z funduszu alimentacyjnego, decyzjê administracyjn± w sprawie zwrotu przez d³u¿nika alimentacyjnego nale¿no¶ci z tytu³u otrzymanych przez osobê uprawnion± ¶wiadczeñ z funduszu alimentacyjnego. Nale¿no¶ci te podlegaj± ¶ci±gniêciu w trybie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postêpowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 z pó¼n. zm.).
Organ w³a¶ciwy wierzyciela przekazuje d³u¿nikowi alimentacyjnemu:
Na podstawie art. 8a ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, organ w³a¶ciwy wierzyciela przekazuje do biura informacji gospodarczej informacjê gospodarcz± o zobowi±zaniu lub zobowi±zaniach d³u¿nika alimentacyjnego wynikaj±cych z tytu³ów, o których mowa w art. 28 ust. 1 pkt 1 i 2 tej ustawy, w razie powstania zaleg³o¶ci za okres d³u¿szy ni¿ 6 miesiêcy.